Kiến trúc Tân cổ điển là một trong những phong cách kiến trúc có “tuổi thọ” dài nhất, trường tồn với thời gian, mặc cho sự lên ngôi hay thoái trào của những loại hình nhà ở khác.
Nó mang một sức hấp dẫn khó cưỡng: sự đẳng cấp, sang trọng, bề thế ẩn sau những đường nét, chi tiết hoa văn độc đáo mà bạn khó có thể bắt gặp trong những phong cách kiến trúc nào khác.
Không chỉ vậy, phong cách kiến trúc Tân cổ điển còn được kế thừa những tinh hoa rực rỡ nhất của kiến trúc cổ điển và tiếp thu những cái mới, cách tân từ xã hội hiện đại, nên nó đem lại cảm giác hoài cổ nhưng không kém phần mới lạ, đặc sắc.
Đó chính là một trong những lý do khiến nhiều chủ đầu tư quyết định lựa chọn phong cách kiến trúc này cho công trình biệt thự tương lai của mình.
Vậy Kiến trúc Tân cổ điển là gì, phong cách này có nguồn gốc từ đâu, đặc trưng của loại hình kiến trúc này là gì? Hãy cùng Apollo Việt vén màn bí ẩn ngay trong bài viết dưới đây.
1. Kiến trúc tân cổ điển. Nguồn gốc, lịch sử hình thành, phát triển
1.1. Khái niệm
Kiến trúc Tân cổ điển (tiếng Anh: Neoclassical Architecture) là sự hồi sinh của Kiến trúc Cổ điển trong suốt thế kỷ 18 và đầu thế kỉ 19.
Nếu trước đó, cả thế giới chứng kiến sự lan tỏa của kiểu kiến trúc Phục Hưng từ thế kỷ 14, bắt nguồn từ vùng Tuscany của Ý với tư tưởng phục dựng lại thời kỳ Hy Lạp cổ đại, thì Kiến trúc Tân cổ điển lại được đặc trưng bởi quy mô, sự đơn giản từ hình khối, nhắc lại chi tiết thức cột, chủ yếu là Doric, sử dụng các cột này để gây ấn tượng và ưu tiên các mảng tường trống. Hương vị mới của sự đơn giản cổ xưa đã đánh bại sự thái quá của phong cách Rococo vốn nặng về trang trí rườm rà (theo Bách Khoa toàn thư Britannica).
Trang architecture.com bổ sung thêm “Tỷ lệ, tính đối xứng và mối quan hệ giữa các bộ phận riêng lẻ với tổng thể cũng là đặc trưng cho chủ nghĩa này. Có thể mô tả một tòa nhà theo trường phái Cổ điển là dựa vào tỷ lệ của nó”.
Như vậy, có thể rút ra một định nghĩa dễ hiểu nhất về Kiến trúc Tân cổ điển như sau: đây là loại hình kiến trúc kết hợp giữa kiến trúc cổ điển và kiến trúc hiện đại. Phong cách kiến trúc này nhấn mạnh vào vẻ đẹp của các bức tường hơn là sự phối hợp màu sắc sáng tối thường thấy trong những phong cách thiết kế khác.
1.2. Nguồn gốc
Kiến trúc Tân cổ điển có nguồn gốc từ kiến trúc cổ điển của La Mã, Hy Lạp, Phục Hưng, Baroque hay chủ nghĩa cổ điển Pháp thế kỷ 18 đến thế kỷ 19.
Vào giữa thế kỷ 18, phong trào kiến trúc này nổ ra và có sự ảnh hưởng lớn của Kiến trúc cổ điển, Hy Lạp cổ đại. Kiến trúc Tân cổ điển bắt đầu từ những năm 1750. Tân cổ điển là phong trào kiến trúc hồi tưởng lại kiến trúc cổ điển.
Trong các công trình kiến trúc, người ta tìm thấy có các thức cột cơ bản (Doric, Ionic, Corinth), đó là cách người Hy Lạp cổ đại tìm kiếm đến cái đẹp lý tưởng.
Kiến trúc Tân cổ điển làm sống lại những hình ảnh cổ điển mang hơi thở Âu - Mỹ thông qua nghệ thuật tạo hình kiến trúc đặc trưng, đơn giản hóa kiến trúc cổ điển, lấy những bức tường, hàng cột làm trọng tâm và làm nổi bật bản chất chi tiết của bộ phận đó.
Các hoa văn điêu khắc được tinh giảm, ánh sáng được tăng lên, chiều và góc nhìn được mở rộng. Các tác phẩm điêu khắc phù điêu là các điểm nhấn được đặt trên bề mặt phẳng và có xu hướng hạn chế khung, hoa văn trong những trụ gạch dạng viên hoặc các mảng tường. Hình khối kiến trúc cân đối và được biến tấu đa dạng hơn về không gian để phù hợp với từng chức năng sử dụng.
Ngay sau khi hình thành trào lưu kiến trúc tân cổ điển đã lan rộng ra khắp Châu Âu và lan cả sang Bắc Mỹ với rất nhiều công trình nổi tiếng và được ứng dụng trong thiết kế những tòa nhà chính phủ hay thiết kế biệt thự riêng cho những nhân vật nổi tiếng như là:
– Thánh địa hồi giáo Stourhead House tại Palladian
– Biệt thự Woburn Abbey – biểu tượng của kiến trúc Anh
– Bảo tàng Altes tại Berlin, Đức
– Nhà hát Red Army tại Moscow, Nga
1.3. Sự hình thành và phát triển
Kiến trúc Tân cổ điển du nhập vào Việt Nam trong bối cảnh nước ta bị thực dân Pháp xâm lược gần 100 năm.
Để phù hợp với điều kiện khí hậu, nền văn hóa và nguồn nguyên vật liệu sẵn có tại Việt Nam, các công trình nhà ở, biệt thự được xây dựng theo phong cách này không còn được giữ nguyên bản mà được cải biên, cách tân hợp lý, từ đó hình thành nên phong cách Kiến trúc Đông Dương (Indochine Architecture) hay Kiến trúc thuộc địa Pháp (French Colonial).
Các công trình tiêu biểu được xây dựng theo phong cách này có thể kể đến như những công trình công quyền thời Pháp thuộc còn sót lại: Phủ Chủ tịch (trước đây là Phủ Toàn quyền Đông Dương – 1902), nhà Khách chính phủ (1919),...
Giai đoạn sau Giải phóng và thống nhất đất nước, một lượng lớn “du học sinh”, “nghiên cứu sinh” có cơ hội được sang Nga, các nước Đông Âu hay Hoa Kỳ rồi trở về xây dựng, theo ý kiến chủ quan thì đây có lẽ là lý do chính mà Tân cổ điển được thịnh hành trở lại sau Đổi mới.
Mặc dù vẫn có nhiều công trình theo phong cách Hiện đại nhưng việc Nhà nước khuyến khích xây dựng nhà ở tư nhân mà không có một chỉ dẫn cụ thể hay ban hành quy chuẩn, những mẫu biệt thự được tinh giản hóa dần vẫn mang hơi hướng cổ điển nhưng tiêu chuẩn về tỷ lệ, không gian, vật liệu dường như không còn được như nguyên bản.
2. Bật mí những đặc trưng Kiến trúc Tân cổ điển
Thị trường kiến trúc Việt Nam luôn luôn sôi động bởi sự xuất hiện của rất nhiều phong cách kiến trúc mới.
Thế nhưng, bạn cứ để ý mà xem, dù các loại hình kiến trúc có thay phiên nhau chiếm lĩnh bộ mặt kiến trúc nhà ở nhưng phong cách Tân cổ điển vẫn giữ một vị thế nhất định, không hề bị lép vế và luôn được rất nhiều chủ đầu tư lựa chọn.
Vậy, nguyên nhân ẩn sau sức hấp dẫn ấy là gì, hãy cùng Apollo Việt đi tìm lời giải đáp về những đặc trưng nổi bật của loại hình kiến trúc này dưới đây:
2.1. Không gian kiến trúc vô cùng lộng lẫy và xa hoa
Đây có lẽ là đặc trưng khiến cho rất nhiều người không thể kìm lòng trước những ngôi Biệt thự được thiết kế theo phong cách Tân cổ điển. Không gian ngoại thất, nội thất gây ấn tượng bởi những đường nét hoa văn, phào chỉ độc đáo, được đắp vẽ tỉ mỉ, tinh tế.
Bên cạnh đó, việc sử dụng những thức cột của kiến trúc Hy Lạp và La Mã cổ đại trong các hệ sảnh, tường cũng góp phần khiến cho những công trình Tân cổ Pháp trở nên bề thế, đẳng cấp hơn bao giờ hết.
Ngày nay, để phù hợp với hơi hướng kiến trúc mới, các thức cột có sự cách tân, biến đổi để trở nên đơn giản, mềm mại hơn so với các tòa lâu đài, dinh thự cổ điển của phương Tây.
Các loại mái thường gặp trong kiến trúc Tân cổ điển chính là mái mansard dạng hình thang úp ngược kết hợp mái chóp vòm cổ điển, đưa người nhìn về với thế giới của những tòa thành đồ sộ, tráng lệ trong những câu chuyện cổ Grimm.
Mặt khác, thiết kế nội thất của kiến trúc Tân cổ điển cũng không hề kém phần lộng lẫy và sang trọng.
Hầu hết các loại vật liệu được sử dụng cho kiến trúc này phải là những dòng cao cấp như: gỗ tự nhiên quý hiếm, da và đá hoa cương cao cấp sẽ là vật liệu tôn lên sự đẳng cấp của công trình xây dựng.
Đặt chân vào không gian tân cổ điển, bạn sẽ dễ dàng cảm nhận được các họa tiết nổi bậc được chạm khắc trên những vách tường, sản phẩm nội thất như bàn ghế, kệ tủ,, giường ngủ…
2.2. Tính kế thừa và Phát huy
Quả không sai khi đưa ra nhận định rằng, kiến trúc Tân cổ điển là sự giao thoa hoàn hảo giữa kiến trúc cổ điển và hiện đại.
Chiêm ngưỡng một công trình kiến trúc Tân cổ điển, bạn có thể dễ dàng nhận ra những chi tiết, đường nét mang cảm giác hoài niệm, cổ kính, quyến rũ.
Không chỉ vậy, sự đăng đối trong bố cục và hình khối kiến trúc, chi tiết phào chỉ hay những đường trang trí tỉ mỉ, cầu kỳ tại một số vị trí như mái vòm, đầu cột trụ hay hệ thống đường phào chỉ uốn lượn vô cùng sắc nét cũng là những đặc điểm mà những ngôi biệt thự Tân cổ điển đã kế thừa từ kiến trúc cổ điển.
Tuy nhiên, kiến trúc Tân cổ điển không hoàn toàn đi theo lối mòn đã “lỗi thời” của kiến trúc cổ điển, cũng không hẳn là “đoạn tuyệt” với “người anh em đi trước” mà là sự cách tân tuyệt vời.
Lý giải cho nhận định này, ta có thể dễ dàng quan sát được những công trình Tân cổ Pháp ngày nay có sự giản lược những chi tiết hoa văn, phào chỉ rườm rà, thiết kế có phần tinh tế, mộc mạc, đơn giản hơn nhưng không hề làm mất đi sự sang trọng, lộng lẫy vốn có.
Bên cạnh đó, các mẫu nhà đẹp Tân cổ điển còn tiếp thu những tinh hoa kiến trúc hiện đại mới, cụ thể là những vật liệu mới, xu hướng thiết kế mới, đáp ứng nhu cầu của thời đại.
2.3. Vật liệu sử dụng: kết hợp
Vật liệu được sử dụng trong kiến trúc Tân cổ điển thường sử dụng dòng cao cấp nhất. Chất liệu cao cấp thể hiện đẳng cấp và sự quý phái của gia chủ.
Các ngôi nhà tân cổ điển trông sang trọng vì sử dụng các vật liệu xây dựng truyền thống như đá, đá cẩm thạch và gỗ cứng.
Trong nhà bếp, một phong cách màu trắng với các điểm nhấn trung tính trông sẽ đẹp nhất. Bạn có thể chọn đá cẩm thạch. Giống như một viên đá granite tối màu làm bàn bếp bổ sung màu sắc cho không gian này.
Phòng khách nên là phòng lớn nhất trong nhà. Sàn Harwood là thích hợp ở đó, bởi vì nó sẽ giúp cho căn phòng trông ấm cúng hơn. Đừng quên đồ nội thất tân cổ điển thích hợp. Bạn có thể thêm các yếu tố trang trí vào tường và trần nhà, như khuôn và đường viền.
Trong phòng ngủ, giữ cho hình dạng đơn giản và bảng màu tối thiểu. Không nên trang trí quá cầu kỳ nếu không bạn sẽ rơi vào phong cách “rococo”.
Như vậy, kiến trúc Tân cổ điển vừa có nét đẹp tinh tế, sang trọng của kiến trúc cổ điển, vừa mang sự phóng khoáng, tự do của kiến trúc Hiện đại.
3. Xu hướng Kiến trúc Tân cổ điển tại Việt Nam hiện nay
Tại Việt Nam trong những năm gần đây thiết kế kiến trúc phong cách tân cổ điển đang làm mưa làm gió, chiếm trọn trái tim của các kiến trúc sư bởi vẻ đẹp “lai Tây” của nó, từ đường nét uốn lượn, hoa văn cho đến màu sắc và cách bố trí đều không thể chê vào đâu được.
Điển hình là những công trình lớn như các tòa nhà quốc hội cấp thành phố và cấp quốc gia, hay những chung cư cao cấp bậc nhất tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh như The Garden, Royal City hay Penthouse Vincom…
Khi đề cập đến những mẫu thiết kế biệt thự tân cổ điển chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đều nghĩ đến một không gian kiến trúc vô cùng sang trọng, lộng lẫy và xa hoa, đầy quyến rũ.
Các thiết kế biệt thự tân cổ điển luôn chạm đến trái tim của tất cả các khách hàng qua vẻ đẹp từ kiến trúc thiết kế lẫn công năng sử dụng.
Những bản vẽ thiết kế biệt thự đẹp dù đó là biệt thự 1 tầng, biệt thự 2 tầng, biệt thự 3 tầng…phong cách tân cổ điển vẫn luôn đi liền với các chi tiết hoa văn tinh tế, sắc sảo tại phần cột nhà hay việc tạo hình trên các bức tường bên ngoài.
Tất cả các chi tiết đều được tính toán, lựa chọn một cách vô cùng kỹ lưỡng và tỉ mỉ. Vì thế mà các mẫu biệt thự tân cổ điển luôn thể hiện được sự giàu có, vị thế cũng như phong cách, đẳng cấp của gia chủ.
Trong những năm gần đây, các mẫu thiết kế kiến trúc biệt thự phong cách tân cổ điển hay những công trình theo phong cách này nói chung đang làm mưa làm gió và chiếm trọn cảm tình của các nhà thiết kế, kiến trúc sư bởi vẻ đẹp “lai Tây” với những hoạ tiết nhẹ nhàng, đơn giản của nó.
Từ đây, có thể nói rằng, thiết kế biệt thự mang phong cách tân cổ điển chính là sự dung hoà, kết nối, phát triển tốt nhất của tinh hoa giữa hai phong cách thiết kế kiến trúc trái ngược hoàn toàn, đó là kiến trúc cổ điển xưa cũ và kiến trúc hiện đại tân thời.
Chúng tôi hi vọng những chia sẻ trên đây về "Kiến trúc tân cổ điển" sẽ giúp Qúy bạn đọc có thêm những kiến thức, hiểu biết về phong cách kiến trúc tuyệt vời này.
Nếu cần hỗ trợ tư vấn thêm vui lòng truy cập website: kientrucapollo.vn hoặc hotline 0962.368.892
- Nguồn tham khảo: https://en.wikipedia.org/wiki/Neoclassical_architecture
